Nếu các bạn là một fan của những bộ phim Nhật Bản, hoặc yêu thích đất nước hoa anh đào chắc chắn đã không còn xa lạ với thuật ngữ Senpai. Vậy chính xác thì thuật ngữ này có nghĩa là gì và có gì khác biệt khi sử dụng trong sinh hoạt? Hãy cùng Dinhnghia tìm hiểu xem Senpai là gì qua bài viết dưới đây nhé!
Nội dung bài viết
Senpai là gì trong tiếng Nhật?
Senpai (先輩 【せんぱい】là một từ ngữ giao tiếp trong tiếng Nhật, từ này có nghĩa là tiền bối, thường dùng để gọi những người đồng nghiệp có thâm niên hoặc làm việc trước mình, hoặc là cấp trên, đàn anh hoặc là chị có kinh nghiệm trong một lĩnh vực nào đó.
Ví dụ: Khi bạn vào công ty, có đồng nghiệp đã làm trước mình tên là Miko, thì bạn sẽ gọi là Miko Senpai – nghĩa là tiền bối Miko.
Kohai là gì
Đi song song với Senpai là Kohai (後輩) có nghĩa là hậu bối, những người mới trong công ty, đồng nghiệp mới của Senpai, hoặc những người có cùng công việc, lĩnh vực hay có vị trí ngang hàng nhau trong xã hội. Kohai thường được dùng để chỉ một vị trí nhiều hơn là dùng để gọi tên.
Sensei là gì?
Sensei (先生) – tiên sinh – là một thuật ngữ (kính ngữ) thường dùng sau tên một người mang nghĩa là “người dạy dỗ”. Từ ngày cũng được sử dụng như một danh hiệu để chỉ đến hoặc xưng hô với các chuyên gia hoặc người có thẩm quyền khác, ngoài ra còn để tỏ lòng tôn trọng với một người đạt tới một đẳng cấp hoặc đáng được tôn trọng trong xã hội.
Phân biệt giữa Senpai, Kohai, Sensei
Sensei là những người có sự khác biệt về tuổi tác và kinh nghiệm rất lớn đối với Senpai. Senpai chính là thầy giáo hoặc người được kính trọng cực kỳ. Trong khi đó Senpai và Kohai đóng vai trò là các học sinh/người bên dưới. Vì thế, Senpai và Kohai đều phải kính trọng Sensei rất nhiều, dùng kính ngữ và cẩn trọng trong lời nói hơn.
Senpai và Kohai có quan hệ tương quan lẫn nhau vì thế sẽ có cách nói chuyện tự nhiên – thoải mái hơn, thường sẽ giúp đỡ qua lại, các Kohai từ trong công sở lẫn học đường đều sẽ tôn trọng và mong muốn nhận được sự hướng dẫn từ các Senpai của mình.
Mối quan hệ của Senpai, Sensei và Kohai trong văn hóa ứng xử
Quan hệ Senpai/Sensei (Cấp dưới và cấp trên)
Trong các công ty, công sở – xí nghiệp ở Nhật, các cấp trên hoặc Sensei luôn được tôn trọng và đây là một quy tắc giao tiếp cần có. Khi giao tiếp đối với người lớn tuổi, người có địa vị cao, cấp trên, Sensei,… mọi người bên dưới sẽ tỏ ra nhún nhường, giữ chừng mực.
Ngoài cách nói chuyện thì khoảng cách khi đứng giao tiếp cũng được xem trọng. Người Nhật thường cúi đầu chào nhau khi giới thiệu, cúi đầu càng thấp khi gặp ngươi có cấp bậc càng cao, luôn để cho người khách quan trọng nhất bước ra khỏi phòng trước.
Quan hệ Senpai/Kohai (Tiền bối và Hậu bối)
Với thân phận đi trước, Senpai sẽ được Kohai tôn trọng, họ sẽ chia sẻ/hướng dẫn cho các Kohai. Điều này diễn ra không chỉ ở công sở mà còn ở cả môi trường học đường.
Mối tương quan này vốn là chiều hướng tích cực, giúp cho công việc luôn thuận lợi và từ đó cá nhân mỗi người đều tạo cơ hội thăng tiến cho mình, trở nên thân thiết hơn với mọi người xung quanh.
Kohai đôi khi sẽ nhún nhường với Senpai bởi sự tôn trọng, nhờ vả Senpai một cách cách lịch sự, đi kèm theo những từ như: phiền, xin lỗi, cảm ơn…
Những vấn đề chung về Senpai hiện nay
Vốn dĩ các cách xưng hô này là nét đẹp về văn hóa, tuy nhiên hiện tại nó đang có nhiều thay đổi và phát sinh vấn đề đặc biệt là trong lĩnh vực kinh doanh và học thuật.
Mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau giữa Senpai và Kohai ngày càng mờ nhạt dần bởi mở cửa quốc tế giúp cho lớp trẻ có cái nhìn thoáng hơn, có thể ít bận tâm hơn đến yếu tố truyền thống.
Ở nhiều trường hợp thì mối quan hệ này đang đi theo chiều hướng tiêu cực, trở nên bạo lực, các Senpai trở nên hời hợt với Kohai và đôi lúc Kohai không còn tôn nghiêm trước Senpai nhiều như trước.
Đặc biệt hơn, nhiều người bao gồm cả người Nhật không chấp nhận mối tương quan giữa Senpai và Kohai, cộng thêm yếu tố không quan tâm thuần phong mỹ tục của Nhật dần khiến cho mối tương quan này trở nên lệch lạc.
Mối quan tâm về Senpai
Senpai vốn là thuật ngữ giao tiếp xã hội thường có mặt tại văn hóa Nhật Bản, vậy nên ai chưa rõ về văn hóa Nhật cũng sẽ có rất nhiều thắc mắc xoay quanh kính ngữ này, một trong số các thắc mắc đó có thể là:
- Senpai và Sempai: Tiền bối trong tiếng Nhật chỉ có Senpai, còn Sempai là cách phát âm sai của Senpai, mặc dù vậy nếu bạn đọc sai thì mọi người vẫn có thể hiểu đúng nghĩa nên đừng lo lắng nhé.
- Senpai và sếp: Senpai đơn giản là người đi trước và họ không phải là sếp, họ có thể hướng dẫn và cho bạn thêm lời khuyên.
- Senpai nhỏ tuổi hơn Kohai: Mặc dù trường hợp thường gặp là Senpai là những người có kinh nghiệm hơn và nhiều tuổi hơn. Tuy nhiên cũng có rất nhiều trường hợp Senpai lại nhỏ tuổi hơn Kohai, lúc này thì ứng xử sẽ cần tinh tế hơn nhiều để tránh gây khó chịu hay bối rối cho cả hai, có thể tự thỏa thuận cách xưng hô sao cho cả hai đều thoải mái.
- Senpai và Sensei: Sensei là tiên sinh, thường là thầy, là một người đã đạt trình độ cao trong xã hội, kinh nghiệm của họ được đào tạo bài bản, có thâm niên. Còn Senpai là tiền bối, tức chỉ đơn giản là người đi trước hoặc người có kinh nghiệm hơn, kinh nghiệm của họ đa phần là tự đúc kết.
Xem thêm:
- Cà nhính là gì? Giải mã trend “cà nhính, cà nhính” trên Tiktok
- Cẩu lương là gì? Giải mã ý nghĩa thuật ngữ mạng
- Low key là gì? Tại sao low key phổ biến như hiện nay? Một số thuật ngữ về low key
Dinhnghia vừa giới thiệu đến các bạn khái niệm về cụm từ Senpai là gì, và cụm từ này có gì khác so với Kohai lẫn Sensei. Nếu các bạn muốn biết thêm về nhiều thuật ngữ khác thì hãy theo dõi Dinhnghia nhé!