Đối với các bạn học lập trình máy tính, chắc chắn đã quen với từ script, tuy nhiên có một số bạn mới vào ngành có thể vẫn sẽ nhầm lẫn script và ngôn ngữ lập trình. Vậy nên hãy cùng Dinhnghia tìm hiểu xem Script là gì và ưu nhược điểm của script qua bài viết dưới đây nhé!
Nội dung bài viết
Script là gì?
Script là một loại ngôn ngữ máy tính có thể hiểu mà không cần trình biên dịch (compiler) sang mã khác, nhờ nó mà tất cả các câu lệnh từ file nguồn sẽ được biên dịch và được máy tính hiểu một cách toàn diện.
Mặc dù cùng là ngôn ngữ lập trình riêng dành cho máy tính nhưng không phải ngôn ngữ sử dụng để code nào cũng là Script, các loại như C+ + Java,.. vẫn cần phải biến đổi ngôn ngữ thì máy mới hiểu được trong khi Script chỉ cần thông dịch (Interpreted) mà thôi.
Ưu và nhược điểm của Script
Ưu điểm
Script được sử dụng thông dụng và ngày càng phát triển, được biết đến nhiều, dễ dàng tiếp cận nhờ vào các ưu điểm sau:
- Đầu tiên là dễ dàng chỉnh sửa theo ý của người dùng nhờ mã nguồn mở (open source).
- Không cần phải sử dụng biên dịch bởi đặc trưng của Script đã là loại ngôn ngữ mà máy tính hiểu tường tận, cho nên các thông tin không cần phải đưa ra tệp mã nhị phân.
- Mã code có cú pháp và cấu trúc ngắn gọn, đơn giản và dễ hiểu, giúp các coder tiết kiệm nhiều thời gian hơn cũng như nhanh chóng tìm thấy lỗi.
Nhược điểm
Bên cạnh các ưu điểm thì script cũng có khuyết điểm riêng bởi nó cũng không phải là hoàn hảo. Đó là script có bảo mật tương đối kém, trong các doanh nghiệp thường ít thấy ngôn ngữ này xuất hiện và đặc biệt là với các dự án lớn hay đòi hỏi hiệu suất cao và tính toán phức tạp. Bởi thế, Script thường được chỉ được dùng tại một vài công đoạn thay vì toàn bộ dự án của doanh nghiệp.
Các ứng dụng nổi bật của script
Script thường sẽ được ứng dụng khá phổ biến nhờ vào việc dễ dàng tiếp cận và tiết kiệm thời gian của nó, ví dụ:
- Thiết kế website.
- Quản trị hệ thống như Perl, Shell,… nhờ khả năng đọc hiểu nhanh không cần phiên dịch giúp cho việc truyền thông tin từ máy chủ đến máy khách trở nên dễ dàng hơn.
- Các tính năng ứng dụng cao trong thiết kết, tạo ra tiện ích cho các phần mềm trò chơi, đồ họa,… hoặc có thể mở rộng tiện ích trong các trình duyệt web như Chrome.
Tìm hiểu các loại ngôn ngữ phổ biến của script
Script – Python
Python đang là dạng ngôn ngữ phổ biến nhất, được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực và được ưa chuộng bởi tính dễ đọc của nó, mang đầy đủ các tính năng của một ngôn ngữ lập trình với cấu trúc gọn gàng, dễ hiểu dễ sử dụng.
Script – PHP
Hiện tại, PHP chủ yếu được tìm thấy trong nền tảng phát triển website, nó được dùng để viết các serve-side scripting hoặc conmmand-line-script tạo ra đoạn code với cấu trúc dễ hiểu, dễ xây dựng.
Script – JavaScript
Hiện nay JavaScript vẫn được sử dụng một cách rộng rãi trên các nền tảng web. Dạng ngôn ngữ này vẫn kế thừa các ưu điểm như dễ đọc, dễ xây dựng, giúp cho tốc độ lướt web nhanh, làm tăng trải nghiệm của người dùng.
Script và ngôn ngữ lập trình có điểm gì khác biệt?
Điểm khác biệt đầu tiên ở Script với ngôn ngữ lập trình khác là về sự phức tạp và khó khăn của nó. Script vô cùng dễ học, code ngắn gọn, ít phức tap vì không cần hệ thống biên dịch sang loại mã khác, rất thích hợp đối với những người mới bắt đầu code, chỉ cần có ý tưởng, lên mã và chạy bên trong chương trình khác.
Trong khi đó, ngôn ngữ lập trình (Java, C++,…) rất phức tạp, cần phải học và thực hành trong thời gian dài để có đủ kiến thức sử dụng chúng. Từ đó nó sẽ có nhiều đoạn code rườm rà, phải chuyển hóa thành các đoạn mã nhị phân để máy tính hiểu được câu lệnh và nó được sử dụng cho các chương trình sẽ chạy độc lập bên ngoài.
| Script | Ngôn ngữ lập trình khác | |
| Ngôn ngữ viết | PHP, JavaScript, Perl, Python … | Java, C, C++, … |
| Thực thi | Thông dịch | Biên dịch |
| Khả năng học | Dễ học và thời gian học nhanh chóng | Phức tạp, cần nhiều thời gian để học |
| Số lượng code | Đơn giản, ít hơn | Nhiều code |
| Yêu cầu | Không cần tạo tệp mã nhị phân | Cần tạo tệp mã nhị phân |
| Độ phức tạp | Đơn giản và dễ viết hơn | Phức tạp, đòi hỏi cao |
| Ý tưởng | Dựa trên ý tưởng về kịch bản được viết để điều khiển chương trình | Cần bộ hướng dẫn được chuyển đổi thành tệp thực thi |
| Chạy | Chạy bên trong chương trình khác | Chạy độc lập với chương trình bên ngoài |
Những công việc cần sử dụng đến script
Bởi tính ứng dụng cao của mình, Script thường có mặt trong các công việc như:
- Tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại như sao chép tệp tin, tạo thư mục, nén tệp giúp tiết kiệm thời gian và quá trình kiểm thử phần mềm giúp kiểm tra độ chính xác của phần mềm.
- Xử lý dữ liệu hàng loạt như chuyển đổi định dạng tệp, tách dữ liệu từ các tệp tin tương tự và đổi tên tệp tin.
- Script có thể được sử dụng để tạo các ứng dụng web động nhờ vào việc biên tập đoạn mã.
- Tối ưu hóa trang web, đặc biệt là SEO để cải thiện khả năng tìm kiếm của trang web.
- Tăng cường bảo mật trang web, ngăn chặn các sự tấn công XSS (Cross-site scripting), CSRF (Cross-site request forgery).
Google App Script có gì đặc biệt?
Google Apps Script được nghiên cứu và phát triển bởi google, là một nền tảng giúp tạo các ứng dụng kinh doanh có thể tích hợp với Google Workspace dễ dàng và nhanh chóng.
Điều đặc biệt của Google App Script chính là người dùng không cần phải cài đặt bất kỳ chương trình biên dịch nào bởi nó được tích hợp ngay trong trình duyệt Chrome.
Bạn viết mã trong JavaScript hiện đại và có quyền truy cập vào các thư viện tích hợp cho các ứng dụng Google Workspace như Gmail, Calender, Drive… Tất cả tập lệnh của người dùng đều được biên tập, chỉnh sửa và chạy thông qua máy chủ của Google.
Xem thêm:
- FreeSync là gì? Điều đáng chú ý của công nghệ ADM freesync
- Công nghệ ActivChill trong quần áo thể thao Reebok là gì?
- Công nghệ Inverter là gì? Có lợi ích gì? Có trên thiết bị nào?
Vừa rồi, Dinhnghia đã giới thiệu đến các bạn khái niệm Script là gì và cụm từ Script trong ngôn ngữ lập trình có gì khác biệt so với thông thường. Hãy theo dõi Dinhnghia để biết thêm được nhiều thông tin bổ ích khác nhé!