Nội dung và ý nghĩa phong trào Dân chủ Đông Dương (1936–1939)

Phong trào dân chủ 1936 đến 1939 là một cuộc tập dượt lớn nhằm chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa tháng Tám sau này. Hôm nay, hãy cùng DINHNGHIA.com.vn tìm hiểu về tính chất, kết quả cũng như ý nghĩa của Phong trào dân chủ 1936 đến 1939

Tình hình quốc tế trong những năm 1936 – 1939

Vào thập niên 1930, thế giới chứng kiến sự ra đời chủ nghĩa phát xít, với một trục liên kết Berlin – Roma – Tokyo, điều đó thể hiện một nguy cơ của một cuộc chiến tranh toàn cầu đang ngày càng gần kề.

Trước tình hình này, Quốc tế Cộng sản huy động Đại hội thứ VII tại Moskva, Liên Xô, với sự tham gia của 65 đoàn đại biểu đến từ nhiều quốc gia khác nhau. Đại diện cho Đảng Cộng sản Đông Dương, Lê Hồng Phong lần đầu tiên góp mặt tại Đại hội này. Tại cuộc hội nghị trọng đại này, đã được đưa ra các quyết định quan trọng sau:

Xác định chủ nghĩa phát xít là mối đe dọa hàng đầu đối với toàn cầu.
Giai cấp công nhân phải tập trung vào cuộc chiến chống lại chủ nghĩa phát xít, hướng đến bảo vệ hòa bình và chiến đấu vì tự do, dân chủ.
Thành lập một mặt trận đoàn kết toàn thể dân tộc mạnh mẽ.

Tại Đông Dương, dưới áp lực từ phong trào Cộng sản Pháp và cánh tả Pháp đã thúc ép chính quyền Pháp phải thực hiện một số điều chỉnh chính sách. Đối với các thuộc địa, Pháp đã quyết định trả tự do cho tù nhân chính trị, thành lập ủy ban điều tra tình hình ở các thuộc địa và thực hiện một số cải cách xã hội quan trọng.

Những phong trào đấu tranh tiêu biểu

Đấu tranh đòi các quyền tự do, dân sinh, dân chủ

Trong năm 1936, Đảng đã kêu gọi và tổ chức người dân viết bản dân nguyện, gửi đến phái đoàn chính phủ Pháp, đây là bước đầu tiên để chuẩn bị cho việc triệu tập Đông Dương Đại hội. Vì vậy, những ủy ban hành động mọc lên khắp nơi, lan truyền thông điệp qua đơn xin, bài báo, tổ chức các buổi mít tinh, hội thảo về dân chủ và cuộc sống hàng ngày…

Tháng 09/1936, Pháp đã giải tán các ủy ban này, cấm các cuộc họp và thu giữ các bài báo. Tiếp đến là sự kiện đón tiếp Gô đa đã bị lợi dụng, vào năm 1937, phái viên chính phủ Pháp Gô đa cùng với toàn quyền mới đã đến Đông Dương. Tuy nhiên, Đảng và nhân dân đã biến cuộc đón này thành một cuộc biểu tình nhằm thị uy lực lượng.

Từ năm 1937 đến 1939, nhiều cuộc mít tinh và biểu tình vì quyền lợi tiếp tục diễn ra. Đáng chú ý là cuộc biểu tình lớn tại quảng trường Nhà Đấu Xảo Hà Nội vào ngày 1/5/1938, thu hút hơn 2.5 vạn người tham gia.

Phong trào dân chủ từ 1936 đến 1939 đã giúp nhân dân hiểu biết sâu hơn, đoàn kết hơn và tiến hành cuộc đấu tranh cho quyền lợi của mình. Đảng cũng rút ra được một số kinh nghiệm quan trọng về việc tổ chức và lãnh đạo cuộc đấu tranh công khai, hợp pháp.

Đấu tranh nghị trường – hình thức đấu tranh mới của Đảng

Đấu tranh nghị trường là hình thức đấu tranh mới của Đảng ta. Trong những cuộc bầu cử vào các cơ quan như: Viện Dân biểu Bắc Kỳ, Viện Dân biểu Trung Kỳ,… thì Đảng đã vận động và cử người trong Mặt Trận Dân Chủ Đông Dương hay Đảng ra ứng cử.

Điều này cũng nhằm mục đích mở rộng lực lượng của mặt trận Dân Chủ Đông Dương cũng như vạch trần chính sách phản động của thực dân Pháp và bọn phản động tay sai. Từ đó, Đảng có thể bảo vệ quyền lợi của người dân và nhân dân lao động khắp cả nước.

Đấu tranh trên lĩnh vực báo chí

Từ năm 1937, Đảng đã phát hành nhiều tờ báo bằng tiếng Việt công khai như Tiền Phong, Dân Chúng, Lao Động, Tin Tức… Nhờ đó, báo chí cách mạng trở thành đầu tàu hàng đầu trong cuộc vận động dân chủ và dân sinh.

Nhiều tác phẩm văn học hiện thực, sách chính trị lí luận, thơ ca cách mạng được xuất bản công khai hoặc nhập về từ Pháp.

Cuộc chiến trên lĩnh vực báo chí đã mang lại những thành tựu đáng kể, giúp mọi tầng lớp nhân dân hiểu rõ hơn về con người và hành trình cách mạng của Đảng.

Ý nghĩa của phong trào dân chủ 1936 – 1939

Phong trào dân chủ từ 1936 đến 1939 phát triển mạnh mẽ và tổ chức dưới sự lãnh đạo của Đảng, nó có tầm quan trọng như một bài đánh giá tổng thể, chuẩn bị cho cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám sau này

Thành tựu của phong trào này đã ép buộc chính quyền thực dân Pháp phải chấp nhận một số yêu cầu về cuộc sống dân sinh, dân chủ. Qua phong trào này, người dân đã hiểu rõ hơn về vấn đề chính trị, trở thành động lực quan trọng cho sự thay đổi.

Ngoài việc đào tạo cán bộ và học hỏi từ những kinh nghiệm, việc xây dựng một mặt trận dân tộc thống nhất, tổ chức lãnh đạo quần chúng và đấu tranh công khai, hợp pháp thì Đảng cũng đã nhận thức được những hạn chế của mình trong việc thành lập mặt trận cũng như những vấn đề dân tộc.

Bài học từ phong trào dân chủ 1936 – 1939

Sau phong trào dân chủ 1936 – 1939 thì Đảng ta đã học tập rất nhiều về:

• Tổ chức quần chúng đấu tranh công khai và đúng pháp luật.
• Sau phong trào, Đảng nhận ra nhiều điểm hạn chế trong việc thành lập mặt trận cũng như vấn đề về dân tộc.
• Bài học về đấu tranh với các đảng phái khác.
• Đây là một giai đoạn chuẩn bị cho sự khởi nghĩa toàn diện vào tháng Tám.

So sánh phong trào dân chủ 1930 – 1931 và phong trào dân chủ 1936 – 1939

Xem thêm:

• Nước Đại Việt thời Lê Sơ: Tình hình Kinh tế, Chính trị, Văn hóa, Xã hội
• Giải đáp thắc mắc Bình Tây đại nguyên soái là ai?
• Khởi nghĩa Bãi Sậy là gì? Nguyên nhân, Diễn biến, Ý nghĩa

Bài viết vừa rồi đã cung cấp cho bạn một số thông tin về phong trào dân chủ 1936 đến 1939. Mong bài viết sẽ giúp ích cho bạn. Hẹn gặp lại bạn trong những chủ đề tiếp theo trên trang DINHNGHIA.com.vn.