Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ngữ Văn 9 Bài 24

Văn họcNghĩa tường minh và hàm ý là gì? Ngữ Văn 9 Bài...

Ngày đăng:

0
(0)

Nghĩa tường minh và hàm ý là gì? Đây là nghĩa nằm trong câu để giúp người đọc, người nghe hiểu được ý nghĩa mà người viết, người nói muốn truyền tải thông điệp. Để hiểu được nghĩa tường minhhàm ý là gì, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây của DINHNGHIA.COM.VN nhé.

Định nghĩa tường minh và hàm ý là gì?

Khái niệm nghĩa tường minh

Nghĩa tường minh là gì? Nghĩa tường minh còn có tên gọi khác là hiển ngôn. Nó nằm trong câu là phần dùng để diễn đạt bằng từ ngữ trong câu. Nghĩa tường minh rất dễ nhận ra bởi được thể hiện qua câu nói, ai cũng có thể hiểu mà không cần phải suy diễn về nội dung và ý nghĩa.

Khái niệm về hàm ý

Hàm ý là gì? Hàm ý còn có tên gọi khác là hàm ẩn, hàm ngôn. Nó là phần thông báo trong câu nhưng không được diễn đạt, biểu thị bằng từ ngữ.

Người nghe, người nói có thể hiểu nghĩa thông qua việc suy diễn từ nghĩa của các từ ngữ cấu thành nên câu.

Tùy vào hoàn cảnh, mà hàm ý được sử dụng với các mục đích như:

  • Mời mọc, rủ rê
  • Từ chối
  • Lời thiếu thiện chí, đề nghị kín đáo
Khái niệm về hàm ý
Khái niệm về hàm ý

Cách hiểu khác về nghĩa tường minh và hàm ý là gì?

  • Nghĩa tường minh còn được biết đến với tên gọi phổ thông là nghĩa đen. Nó được thể hiện trong câu, thông qua câu chữ người nghe, người đọc có thể thấy và hiểu ngay.
  • Nghĩa hàm ý hay còn gọi là nghĩa bóng. Khác với nghĩa đen, nghĩa bóng không thể nhìn thấy ngay mà cần người đọc, người nghe phải suy ngẫm vfa khám phá sự tinh túy ản chứa trong con chữ.

Trong một câu nhất định phải có nghĩa tường minh. Nhưng nếu câu đó bao gồm cả nghĩa hàm ý thì đây mới chính là ý nghĩa quan trọng mà người viết, người nói muốn truyền tải.

Ví dụ về nghĩa tường minh và hàm ý là gì?

Dưới đây là các ví dụ trong bài nghĩa tường minh và hàm ý violet. Hãy cùng phân tích để hiểu về nghĩa tường minh và hàm ý.

Ví dụ 1: Cháy nhà mới ra mặt chuột.

  • Nghĩa tường minh tức nghĩa đen trong câu này là: nhà bị cháy nên những con chuột sống trong nhà sợ quá mà chạy ra nên để lộ mặt.
  • Nghĩa hàm ẩn tức nghĩa bóng trong câu này là: Khi gặp khó khăn, học nạn bản chất của con người mới thật sự lộ ra.

Ví dụ 2: Dã tràng xe cát

  • Nghĩa tường minh tức nghĩa đen trong câu này là: Con dã tràng đang làm công việc xe cát.
  • Nghĩa hàm ẩn tức nghĩa bóng trong câu này là: cố gắng làm việc, mưu cầu nhưng công sức trở nên vô ích.
Ví dụ về nghĩa tường minh và hàm ý là gì?
Ví dụ về nghĩa tường minh và hàm ý là gì?

Điều kiện sử dụng nghĩa tường minh và hàm ý

Để hiểu về cách sử dụng nghĩa tường minh và hàm ý, hãy theo dõi qua trích đoạn dưới đây. (Đoạn văn phỏng theo tác phẩm Tắt Đèn của nhà văn Ngô Tất Tố – nghĩa tường minh và hàm ý violet).

  • Chị Dậu nhìn con mếu máo nói: U không ăn, các con ăn đi. Con chỉ còn được ăn bữa này ở nhà nữa thôi. Con cố gắng ăn thật no, không cần lo cho u.
  • Cái Tí nghe mẹ nói, xám mặt lại, luống cuống hỏi mẹ: Vậy bữa sau con ăn ở đâu?
  • Chị nức nở, nhìn con bằng ánh mắt xót xa: Con sẽ được ăn ở nhà cụ Nghị bên thôn Đoài.
  • Cái Tí nghe tới đây giật mình, nó giãy nảy, tay cầm củ khoai ném vào rổ, òa khóc: U bán con ư? Con xin u, con lạy u, con còn nhỏ, xin u đừng bán con đi mà tội nghiệp. Xin u cho con được ở nhà với u, với các em.

Yêu cầu phân tích nghĩa tường minh và hàm ý là gì trong đoạn hội thoại:

  • Tại sao chị Dậu không nói thẳng với con mà phải dùng câu hàm ý?
  • Hàm ý trong câu nói của chị Dâu như thế nào? Câu nào rõ nghĩa nhất? Chi tiết nào thể hiện cái Tí hiểu được hàm ý trong câu nói của mẹ?

Trả lời câu hỏi trong ví dụ nghĩa tường minh và hàm ý là gì

Các câu nói chứa hàm ý và hàm ý của chúng:

  • Con chỉ còn được ăn bữa này ở nhà nữa thôi: Đây là bữa ăn cuối cùng của con ở nhà, u sẽ bán con đi, con sẽ không còn được ăn cùng u, các em trong nhà này nữa.
  • Con sẽ được ăn ở nhà cụ Nghị bên thôn Đoài: U bán con cho cụ Nghị sống ở thôn Đoài.

Chị Dậu không đành lòng nói sự thật với con. Vì đứa con do mình đứt ruột đẻ ra nhưng vì hoàn cảnh chị đành làm vậy, đau lòng vô cùng. Nên chỉ dùng câu hàm ý để tránh chạm đến nỗi đau này.

Hàm ý trong câu này rõ nhất nằm trong câu: Con sẽ được ăn ở nhà cụ Nghị bên thôn Đoài. Vì cái Tí không hiểu được hàm ý trong câu đầu của Dậu. Sự hốt hoảng, tiếng khóc cùng câu nói “U bán con ư?” chính là biểu hiện cái Tí đã hiểu được ý mẹ muốn nói.

Xem thêm:

Như vậy, qua bài viết trên đây, DINGNGHIA.VN đã đưa ra các khái niệm, tên gọi cũng như ví dụ giúp bạn có thể hiểu rõ hơn về nghĩa tường minh và hàm ý là gì. Hy vọng những kiến thức trong bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về ý nghĩa trong câu. Chúc bạn luôn học tốt!

Bạn thấy bài viết này hữu ích chứ?

Hãy chọn vào ngôi sao để đánh giá bài viết

Đánh giá trung bình 0 / 5. Lượt đánh giá 0

Hãy là người đầu tiên đánh giá bài viết

Hãy để lại bình luận

Xem nhiều

Bài tin liên quan

1km2 bằng bao nhiêu hm2? Quy đổi Kilômét vuông sang Héctômét vuông

Ki-lô-mét vuông và héc-tô-mét vuông là đơn vị đo...

Kg/cm2 là gì? Quy đổi kg/cm2 sang kN/m2, MPa, t/m2, psi, kPa, bar

Các đơn vị đo áp suất thường được ứng...

1 hg bằng bao nhiêu kg? Quy đổi từ Héctôgam sang Kilôgam

Đơn vị đo khối lượng hg và kg không...

1kg bằng bao nhiêu tạ, gam, tấn, yến? Cách đổi đơn vị kilogam

Trong cân lường, đơn vị ki-lô-gam thường được chuyển...