Môi trường đới ôn hoà chiếm khoảng một nửa diện tích đất nổi trên Trái Đất. Vậy vị trí môi trường đới ôn hoà ở đâu? nó có những đặc điểm gì? Chúng ta hãy cùng DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu ngay sau đây nhé!
Nội dung bài viết
Khí hậu đới ôn hòa là gì?
Khí hậu đới ôn hòa là một loại khí hậu đặc trưng bởi sự cân bằng giữa các yếu tố của khí hậu nóng và lạnh. Điều này xảy ra do sự ảnh hưởng của luồng khí nóng từ vùng chí tuyến và luồng khí lạnh từ các vùng cực. Kết quả là, khu vực có khí hậu đới ôn hòa thường có nhiệt độ trung bình hàng năm ở mức khoảng 10-12 độ C và lượng mưa rơi vào khoảng 600-800 mm mỗi năm. Điều này tạo nên một môi trường sống khá dễ chịu và thuận lợi cho con người, với sự thay đổi nhiệt độ không quá khắc nghiệt và lượng mưa vừa phải.
Vị trí môi trường đới ôn hoà
Môi trường đới ôn hoà nằm giữa đới nóng và đới lạnh, trong khoảng từ chí tuyến đến vòng cực ở cả hai bán cầu Nam Bắc. Tuy nhiên, phần lớn diện tích đất nổi của đới ôn hoà nằm ở bán cầu Bắc, ở bán cầu Nam chỉ chiếm một phần nhỏ.
Đặc điểm môi trường đới ôn hoà
Đúng như tên gọi của nó, khí hậu đới ôn hoà mang tính chất trung gian giữa khí hậu đới nóng và khí hậu của đới lạnh. Chính vì vậy, nó cũng thường xuyên thay đổi thất thường.
Sự thất thường này xuất phát từ các đợt khí nóng ở chí tuyến và các đợt khí lạnh ở vùng cực có thể tràn tới một cách bất thường, và đi kèm đó là các đợt nóng hoặc lạnh, đặc biệt hơn ở vùng sâu trong nội địa.
Đặc điểm của thực vật và động vật ở đới ôn hòa
Ở đới ôn hòa, cả thực vật và động vật đều phản ánh sự đa dạng và phong phú do vị trí địa lý đặc biệt của nó, nằm giữa đới nóng và đới lạnh. Điều này tạo ra một môi trường sống với sự thay đổi mùa vừa phải, không quá khắc nghiệt.
Thảm thực vật ở đới ôn hòa biểu hiện sự thay đổi rõ rệt:
Từ Tây sang Đông: Bắt đầu từ rừng lá rộng, chuyển dần sang rừng hỗn giao và cuối cùng là rừng lá kim. Điều này phản ánh sự thay đổi của điều kiện khí hậu và đất đai trong khu vực.
Từ Bắc xuống Nam: Có sự chuyển tiếp từ rừng lá kim sang rừng hỗn giao, tiếp theo là thảo nguyên và cuối cùng là rừng cây bụi gai. Sự thay đổi này phản ánh sự khác biệt về nhiệt độ và lượng mưa theo vĩ độ.
Động vật ở đới ôn hòa cũng rất đa dạng:
- Các loài thú bao gồm hươu, sói, cáo, và nhiều loài gặm nhấm khác nhau.
- Động vật trên cây như chim, sóc, và các loài sâu bọ ăn gỗ.
- Côn trùng trong đất như kiến, cùng với các loài đào hang như chuột chũi.
- Sự đa dạng này không chỉ phản ánh điều kiện khí hậu ôn hòa mà còn do sự phong phú của thảm thực vật, cung cấp nguồn thức ăn và môi trường sống thích hợp cho nhiều loài động vật.
Sự phân hoá của môi trường đới ôn hoà
Thiên nhiên của môi trường đới ôn hoà thay đổi rõ ràng theo bốn mùa là xuân – hạ – thu – đông. Trong cùng một vĩ độ, môi trường cũng thay đổi từ vùng này sang vùng khác, với sự ảnh hưởng của dòng biển và gió Tây ôn đới.
Bờ Tây lục địa chính là môi trường ôn đới hải dương với đặc điểm là ẩm ướt quanh năm, mùa hè mát mẻ, về mùa đông không lạnh lắm. Khi vào sâu trong đất liền, tính chất lục địa càng thể hiện rõ nét hơn khi lượng mưa giảm dần, mùa đông lạnh và tuyết rơi khá nhiều, mùa hạ trở nên nóng hơn.
Sinh vật ở môi trường đới ôn hoà thay đổi từ bờ Tây sang bờ Đông từ rừng lá rộng chuyển sang rừng hỗn giao và cuối cùng chính là rừng lá kim – thảm thực vật đặc trưng của môi trường đới ôn hoà.
Lên các vùng vĩ độ cao hơn, về mùa đông thời tiết rất lạnh và kéo dài, mùa hạ trở nên ngắn hơn. Khu vực gần chí tuyến có môi trường Địa Trung Hải với mùa hè nóng và khô, mùa đông ấm áp, mưa chuyển vào Thu – Đông. Lúc này, thảm thực vật cũng thay đổi từ Bắc xuống Nam từ rừng lá kim chuyển sang rừng hỗn giao rồi mới đến thảo nguyên và cây bụi gai.
Như vậy, các kiểu môi trường ở đới ôn hoà bao gồm 3 kiểu chính là: ôn đới lục địa, ôn đới hải dương và môi trường Địa Trung Hải.
Vấn đề ô nhiễm môi trường ở đới ôn hoà
Nhờ những ưu đãi về điều kiện tự nhiên, các hoạt động nông nghiệp và công nghiệp ở môi trường đới ôn hoà diễn ra một cách sôi động, mang lại nguồn thu nhập lớn cho người dân. Đi kèm với một nền nông nghiệp tiên tiến, một nền công nghiệp hiện đại, có cơ cấu ngành đa dạng là vấn đề ô nhiễm môi trường đới ôn hoà.
Ô nhiễm môi trường không khí ở đới ôn hoà
Nguyên nhân chính của việc ô nhiễm môi trường không khí ở đây được chỉ ra là do sự phát triển công nghiệp, giao thông vận tải bắt buộc phải sử dụng nhiều nguồn nguyên nhiên liệu, làm cho bầu khí quyển ô nhiễm nặng nề.
Các chất khí nhà kính khiến cho Trái Đất nóng lên, băng tan ở hai cực, mực nước biển dâng cao, lỗ thủng tầng ozon ngày càng lớn đã đe doạ cuộc sống con người không chỉ ở đới ôn hoà mà ảnh hưởng lên tầm thế giới.
Ô nhiễm nguồn nước ở đới ôn hoà
Nước biển, nước sông hồ, nước ngầm… đều bị ô nhiễm nặng nề. Đô thị hoá ở môi trường đới ôn hoà tập trung phần lớn vào một dải đất rộng không quá 100 km ven biển đã làm cho nguồn nước biển ô nhiễm nặng nề.
Hiện tượng “thuỷ triều đen” do váng dầu tạo nên cũng là một nguyên nhân gây ô nhiễm. Và tất nhiên, không thể thiếu hoá chất thải ra từ các nhà máy, thuốc trừ sâu, phân lân hoá học dư thừa trên các cánh đồng cùng với chất thải sinh hoạt hằng ngày… đều có thể làm trầm trọng vấn đề ô nhiễm môi trường.
Xem thêm:
- Rừng là gì? Vai trò và Hiện trạng của rừng hiện nay
- Môi trường biển và đại dương – Vai trò của biển và đại dương với đời sống con người
- Hiện tượng El Nino là gì? Nguyên nhân và Giải pháp khắc phục
Như vậy, bài 13 môi trường đới ôn hoà Địa lí 7 cùng với sự tổng hợp của DINHNGHIA.COM.VN đã giúp cho chúng ta hiểu thêm về môi trường đới ôn hoà, có thể dễ dàng kể tên các kiểu môi trường ở đới ôn hoà, nơi có các hoạt động kinh tế diễn ra sôi nổi trên thế giới.