Những thay đổi của hoàn lưu khí quyển do biến đổi khí hậu có thể có tác động đáng kể đến khí hậu và thời tiết của Trái Đất. Vậy hoàn lưu khí quyển là gì? Vai trò của nó là gì? Cùng DINHNGHIA.COM.VN tìm hiểu về vấn đề hoàn lưu khí quyển là gì ngay dưới bài viết này nhé!
Nội dung bài viết
Hoàn lưu khí quyển là gì?
Hoàn lưu khí quyển là sự vận chuyển tuần hoàn của các luồng khí kết hợp cùng dòng chuyển động tương đối ổn định của nước biển (hải lưu) trên quy mô lớn trong khí quyển. Hoàn lưu khí quyển chính là cách thức tái phân phối nhiệt năng trên bề mặt Trái Đất.
Vai trò chính của hoàn lưu khí quyển
Vai trò chính của hoàn lưu khí quyển là phân phối nhiệt và độ ẩm trên Trái Đất, tạo ra các khu vực khí hậu khác nhau. Hoàn lưu khí quyển cũng chịu trách nhiệm cho sự hình thành các hiện tượng thời tiết, chẳng hạn như bão, lốc xoáy và mưa.
Hoàn lưu khí quyển có vai trò quan trọng đối với ngành giao thông vận tải như giúp thuyền buồm di chuyển, cung cấp nguồn năng lượng sạch, tạo nên những môn thể thao giải trí nhờ sức gió,… Ngoài ra, nó còn trở thành nguồn cảm hứng của các thần thoại trong nền văn hoá của nhân loại, được ví như những thần gió như Thần gió Hy Lạp, Thần gió Hindu…
Phân loại hoàn lưu khí quyển
Hoàn lưu khí quyển chung
Gió mùa
Gió mùa là dòng không khí đổi hướng theo mùa, hướng gió được thay đổi gần như ngược nhau giữa mùa đông và mùa hè. Ngoài ra, còn có một số các hướng gió mùa đứt quãng xen kẽ vào hướng gió giữa hai mùa đông và hạ.
Gió Tây, gió Đông
Gradien khí áp nằm ngang là sự chênh lệch áp suất giữa hai điểm trên cùng một kinh tuyến. Khi có gradien khí áp nằm ngang, không khí sẽ chuyển động từ nơi áp cao đến nơi áp thấp.
Ở bán cầu Bắc, khi không khí chuyển động từ nơi áp cao đến nơi áp thấp theo hướng kinh tuyến, nó sẽ bị lệch về bên phải. Do đó, gió Tây ôn đới ở bán cầu Bắc có hướng Tây Nam, còn ở bán cầu Nam có hướng Tây Bắc.
Ngoài ra, ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, do ảnh hưởng của lục địa và đại dương, gió Đông nhiệt đới ở bán cầu Bắc có hướng Đông Bắc, ở bán cầu Nam có hướng Đông Nam. Gió Đông cực đới ở cực Bắc có hướng Đông Bắc, ở cực Nam có hướng Đông Nam.
Gió Tín phong
Gió Tín phong hay còn được gọi là gió Mậu Dịch là một loại gió thổi từ tây sang đông ở các vĩ độ thấp, từ xích đạo đến khoảng 30 độ vĩ độ Bắc và Nam. Vào mùa hè ở bán cầu Bắc, gió Tín phong thổi chủ yếu theo hướng Đông Nam, sau khi đi qua xích đạo, nó đổi hướng thành Tây Nam.
Đối với mùa hè ở bán cầu Nam thì gió Tín Phong thổi theo hướng Đông Bắc và đổi hướng thành Tây Bắc sau khi đi qua xích đạo. Gió Tín Phong có lớp nghịch nhiệt dày khoảng 300 – 400m ở độ cao khoảng hơn 1000m và nó có thể mang theo mưa, bão và lốc xoáy.
Hoàn lưu khí quyển địa phương
Gió Bơ ri
Gió Bơ ri là một loại gió có chu kì một ngày đêm, nó thường xuất hiện ở các bờ biển, các hồ lớn và thậm chí đôi khi có cả trên bờ các sông lớn. Nó còn được gọi là gió biển và gió đất vì ban ngày nó thổi từ biển vào mặt đất, và ban đêm thổi ngược lại từ đất ra biển.
Gió phơn
Gió phơn thường xảy ra ở các vùng núi, nơi có sự chênh lệch áp suất và nhiệt độ giữa hai sườn núi. Các dòng không khí chuyển động, gặp sườn đón gió phải vượt qua sông núi tạo nên gió phơn. Gió phơn thường thổi mạnh và có thể gây ra các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt, chẳng hạn như cháy rừng và hạn hán.
Những câu hỏi thường gặp về hoàn lưu khí quyển
Hoàn lưu khí quyển có liên quan gì đến biến đổi khí hậu?
Hoàn lưu khí quyển là một trong những nhân tố quan trọng trong việc hiểu và dự đoán biến đổi khí hậu toàn cầu. Các nhà khoa học thường sử dụng hoàn lưu khí quyển để dự đoán tác động của biến đổi khí hậu đối với nhiệt độ, lượng mưa và các hiện tượng thời tiết khác, hiểu rõ hơn về các nguyên nhân gây ra biến đổi khí hậu.
Vì sao vùng Xích đạo lại quan trọng trong hoàn lưu khí quyển?
Vùng Xích đạo quan trọng trong hoàn lưu khí quyển vì đây là nơi có nhiệt độ cao nhất trên Trái Đất, đồng thời nó là nơi diễn ra nhiều sự tuần hoàn không khí quan trọng. Các vòng tuần hoàn khí này có tác động to lớn đến khí hậu toàn cầu.
Biến đổi khí hậu có làm thay đổi hoàn lưu khí quyển không?
Biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi hoàn lưu khí quyển. Sự nóng lên toàn cầu do biến đổi khí hậu có thể làm thay đổi nhiệt độ và áp suất không khí, dẫn đến thay đổi hướng và cường độ của các vòng tuần hoàn không khí và gió.
Hoàn lưu khí quyển có tác động thế nào đến thời tiết hằng ngày?
Hoàn lưu khí quyển có thể tạo ra các khu vực có nhiệt độ và lượng mưa tương đối ổn định trong thời gian dài, tuy nhiên, nó không thể kiểm soát hoàn toàn thời tiết hàng ngày. Thời tiết hàng ngày là sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm hoàn lưu khí quyển quy mô lớn, các hiện tượng thời tiết cục bộ và các yếu tố ngẫu nhiên khác.
Nghiên cứu hoàn lưu khí quyển như thế nào?
Nghiên cứu hoàn lưu khí quyển là một lĩnh vực khoa học phức tạp và đa dạng, nhưng đa số các công trình nghiên cứu thường dựa vào việc theo dõi và mô phỏng dữ liệu thời tiết và khí hậu toàn cầu.
Xem thêm:
- Sự khác nhau giữa khí hậu và thời tiết là gì? Địa Lý lớp 6
- Mưa đá là gì? Ảnh hưởng của mưa đá và cách phòng tránh
- Mưa axit là gì? Giải thích hiện tượng mưa axit
Qua bài viết chúng ta đã định nghĩa được về hoàn lưu khí quyển là gì, phân loại và vai trò của hoàn lưu khí quyển. Nếu có bất cứ câu hỏi hay thắc mắc gì về bài viết hoàn lưu khí quyển là gì, mời bạn để lại nhận xét bên dưới để chúng mình cùng trao đổi thêm nhé!