Đó rách ngáng trộ là một cụm từ trong tiếng Nghệ, đang được sử dụng rộng rãi trên mạng xã hội gần đây. Hãy cùng dinhnghia tìm hiểu Đó rách ngáng trộ là gì, nguồn gốc và ý nghĩa nhé!
Nội dung bài viết
Đó rách ngáng trộ là gì?
Trộ tức là khu vực nước chảy mạnh, nơi thích hợp để đặt đó, một dụng cụ bắt cá và tôm. Khi nước lớn, người ta tận dụng cách di chuyển của cá và tôm theo dòng nước để đặt đó tại đây.
Đó là công cụ hiệu quả để bắt cá ở những khu vực nước chảy này. Nó có hình dạng ống tròn, được làm từ những thanh tre, một đầu rộng và một đầu hẹp. Đầu rộng của đó được gắn một thiết bị giống như cái phễu, giúp cá và các loài thủy sinh khác vào dễ dàng nhưng không thể thoát ra. Phần khó nhất để làm trong đó là cái phễu này, thường xuyên hỏng và khó thay thế. Khi người ta nói “đó rách” thường là ám chỉ phần này bị hỏng, khiến cho cá có thể vào và ra được.
Đó thường được đặt vào buổi tối và thu hồi vào khoảng 4-5 giờ sáng. Không phải mọi vị trí đều lý tưởng để đặt đó. Thậm chí khi biết một vị trí tốt, nếu đến nơi thấy người khác đã đặt đó, người ta không thể tranh giành và phải tìm chỗ khác.
Câu “đó rách ngáng trộ” ý chỉ trường hợp ai đó tới đặt đó nhưng phát hiện đó của người khác đã hỏng, không còn bắt được cá nữa. Tuy nhiên, không thể làm gì vì người kia đã đặt trước. Nếu đó chỉ làm cản trở dòng chảy, có thể dễ dàng loại bỏ, nhưng vì đó là của người khác, người ta không thể đặt đó của mình vào đó và cảm thấy tiếc.
Nghĩa bóng của câu này là: chúng ta biết điều gì đó không còn hữu ích, cản trở sự phát triển nhưng không thể thay thế, phải chấp nhận nó. Ví dụ trong một tổ chức, nói “anh ta là đó rách ngáng trộ” nghĩa là một người không còn đóng góp gì nhiều nhưng không thể loại bỏ, vẫn giữ vị trí đó mà không ai có thể làm gì. Đó là ý nghĩa độc đáo, sâu sắc của thành ngữ này.
Tìm hiểu thêm về đó rách trong ca dao
Trong những lời ca dao của xứ Nghệ, có câu nói:
“Đó rách mà đó nỏ trôi / Đó còn ngáng trộ cho tôi cực lòng.”
Câu này mang hai tầng ý nghĩa sâu sắc: Về mặt đen, nó nói về một cái đó (dụng cụ bắt cá) đã rách nhưng không bị cuốn trôi, vẫn cản trở dòng nước, làm khó khăn cho người dùng. Mặt khác, nó còn ám chỉ một người nào đó, với ý trách móc họ là người vừa gây rắc rối nhưng không thể bỏ đi, biểu hiện cảm xúc “bỏ thì thương, vương thì tội”.
Nguồn gốc câu Đó rách ngáng trộ
Câu “Đó rách ngáng trộ” thực sự là một ví dụ điển hình cho sự sáng tạo và độc đáo trong ngôn ngữ và văn hóa dân gian của người Nghệ Tĩnh. Câu này không chỉ phản ánh đời sống sinh hoạt thường nhật của người dân vùng quê mà còn chứa đựng ý nghĩa sâu sắc về nhận thức xã hội và con người.
Nguồn gốc nghĩa đen: “Đó” là một công cụ làm từ tre, có hình dạng ống tròn, được sử dụng để bắt cá, tôm, tép ở sông suối. Khi “đó” bị rách, nó không còn khả năng đóng kín và hiệu quả trong việc bắt cá. “Ngáng trộ” chỉ những nơi nước chảy mạnh, nơi có nhiều cá, tôm. Do đó, “đó rách ngáng trộ” mô tả tình huống một công cụ đánh cá bị hỏng nhưng vẫn nằm ngáng ở nơi có thể bắt được nhiều cá, tôm, trở nên vô dụng và cản trở.
Nguồn gốc nghĩa bóng: Từ ý nghĩa đen, cụm từ này đã được mở rộng sang ý nghĩa bóng, ám chỉ một người không có tài năng hoặc không còn đóng góp gì nhưng vẫn cản trở người khác làm việc. Đây là một cách nói hóm hỉnh, phản ánh khía cạnh văn hóa dân gian đặc trưng của người Nghệ Tĩnh, thể hiện sự thông minh và sắc sảo trong cách diễn đạt.
Câu này không chỉ là lời nói đơn thuần mà còn là một phần của văn hóa, phản ánh sự tinh tế trong quan sát và phản ánh đời sống xã hội qua lăng kính văn hóa dân gian đặc sắc của người Nghệ Tĩnh.
Xem thêm:
- Ní là gì? Tại sao lại nổi trên mạng Xã hội
- Xu cà na là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa, tại sao giới trẻ sử dụng
- Innova là gì trên Tiktok, Facebook? Muốn căng làm tí Innova là gì
Hy vọng qua bài viết này bạn đọc đã biết đó rách ngáng trộ nghĩa là gì. Có thể Đó rách ngáng trộ cũng được sử dụng ở ngữ cảnh trêu ghẹo mang hàm ý vui vẻ, bạn có cách sử dụng cụm từ này khác không, hãy cùng để lại bình luận bên dưới nhé!