Trao duyên là đoạn trích nổi bật trong tác phẩm Truyện Kiều và đã để lại những cảm xúc xót xa, đồng cảm nơi người đọc. Trong đó, 8 câu thơ cuối của đoạn trích Trao duyên thể hiện sự đau đớn, tuyệt vọng của Thúy Kiều khi phải chia ly với chàng Kim và chẳng thể tiếp tục mối tình duyên còn dang dở với chàng. Cùng Dinhnghia.com.vn tham khảo ngay bài phân tích 8 câu thơ cuối bài Trao duyên ngay bên dưới bài viết này nhé!
Nội dung bài viết
Lập dàn ý
Mở bài
Tập trung giới thiệu khái quát tác giả, tác phẩm và nội dung chính của tám câu thơ cuối đoạn trích Trao duyên.
Thân bài
Nỗi đau tuyệt vọng của Thúy Kiều khi tình yêu tan vỡ
“Bây giờ trâm gãy bình tan”:
- “Trâm gãy bình tan”: nhấn mạnh tình yêu đã đổ vỡ và không thể hàn gắn, đại diện cho sự chia ly không thể tránh khỏi giữa nàng và Kim Trọng.
- Biểu hiện sự tuyệt vọng của Thúy Kiều trước sự tan vỡ của tình yêu.
“Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!”:
- Thúy Kiều hồi tưởng những ký ức tốt đẹp, ngọt ngào với Kim Trọng.
- Thấu hiểu sự tổn thương, hụt hẫng trong tình cảm của nàng.
“Trăm ngàn gửi lạy tình quân”:
- Thể hiện lòng day dứt, hối lỗi của Thúy Kiều đối với Kim Trọng.
- Chữ “lạy” biểu hiện lời xin lỗi sâu sắc và thiêng liêng với tình yêu.
Bày tỏ tình cảm trân trọng và lòng chân thành của Kiều đối với Kim Trọng.
- “Tơ duyên ngắn ngủi có từng ấy thôi”:
- Thể hiện sự bất lực đến tuyệt vọng của Thúy Kiều khi nàng phải chấp nhận quên đi mối tình đậm sâu với Kim Trọng.
- Bộc lộ tâm trạng đau đớn và chia ly không thể tránh khỏi.
Kiều đau xót cho thân phận mình
- Lời oán than cho số phận bất hạnh bạc trắng như vôi của mình.
- Sự tự ý thức về nỗi đau thân phận còn chính là biểu hiện của sự thông minh, thấu hiểu lý lẽ của Thúy Kiều, sự tiến bộ trong suy nghĩ của nhân vật.
- “Nước chảy hoa trôi” chính là dự cảm không lành về một cuộc đời lênh đênh, không biết sẽ trôi dạt về phương nào của Thúy Kiều.
- Hai câu thơ cuối “Ôi Kim lang, hỡi Kim lang/Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây” chính là lời từ biệt đầy xót xa, đau đớn của Thúy Kiều dành cho Kim Trọng.
=> Thể hiện nỗi đau đoạn trường, day dứt đầy ám ảnh, khiến người đọc trăn trở về số phận của Thúy Kiều.
Kết bài
Khái quát nội dung, nghệ thuật và ý nghĩa của 8 câu thơ cuối bài Trao duyên.
Phân tích 8 câu thơ cuối bài Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du
Dù chỉ là một đoạn trích ngắn từ “Truyện Kiều”, nhưng “Trao duyên” đã thành công thể hiện những vẻ đẹp của nhân vật Thúy Kiều và tài năng sáng tác của nhà thơ thiên tài Nguyễn Du. Đoạn trích mang tiếng lòng tha thiết của Kiều về hoàn cảnh bi đát của gia đình, của thân phận và của tình yêu đầu đời đẹp đẽ. Đặc biệt, trong tám câu thơ cuối, Nguyễn Du đã khắc họa nỗi xót xa của nàng Kiều đối với duyên phận đầy chông gai với chàng Kim:
“Bây giờ trâm gãy gương tan,
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!
Trăm nghìn gửi lạy tình quân,
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!
Phận sao phận bạc như vôi!
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.
Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Nguyễn Du (1765-1820), hay còn được biết đến với tên chữ Tố Như, hiệu Thanh Hiên, là một thi sĩ nổi tiếng của Việt Nam. Ông là người con của vùng đất Hà Tĩnh, nơi sinh ra nhiều tài năng văn chương cho đất nước. Tác phẩm của Nguyễn Du viết cả bằng chữ Hán và chữ Nôm, trong đó nổi tiếng nhất là “Truyện Kiều”.
Nguyễn Du đã dùng cuộc đời và tâm hồn chân thành để thể hiện trong tác phẩm. Những tác phẩm chữ Hán của ông là những ghi chép sâu sắc về cuộc đời đầy sóng gió, những khó khăn và bi kịch ông đã trải qua trong thời kỳ biến động lịch sử từ cuối thế kỷ XVIII đến đầu thế kỷ XIX, khi gia đình ông phải chịu cuộc sống lưu lạc, tan tác.
Nguyễn Du đã gặt hái nhiều thành công trong sự nghiệp sáng tác nhờ sự cảm thông, chia sẻ với những khổ đau triền miên của cuộc đời. Ông quan tâm đến những phận người bị chèn ép, đặc biệt là những người phụ nữ sống kiếp cầm ca, phải đem tài sắc làm thú vui cho người đời. Nguyễn Du đã vượt qua những định kiến xã hội phong kiến để khẳng định giá trị cao đẹp của con người. Nhìn chung, tác phẩm của Nguyễn Du không chỉ thể hiện sự thông thái văn chương mà còn là bản tình ca đậm nét nhân văn, đồng cảm với những đau khổ và khó khăn của con người, tạo nên một di sản văn học vĩ đại và cảm động.
“Trao duyên” là một đoạn thơ dài gồm 34 câu được trích từ “Truyện Kiều”, nằm ở vị trí từ câu 723 đến câu 756 trong tác phẩm kiệt tác này. Đoạn trích tập trung vào nhân vật chính, Thúy Kiều, trong một hoàn cảnh cay đắng: Kiều phải hy sinh bản thân để chuộc cha sau khi gia đình bị vu oan. Trước khi rời xa gia đình để theo phường buôn phấn bán hương, trong đêm tối định mệnh, Kiều đã nhờ em gái, Thúy Vân, thay mình trả nghĩa cho Kim Trọng. Tiếp sau đó, đoạn trích tiết lộ tâm tư nỗi niềm của Thúy Kiều khi ôn lại cuộc đời và nhớ về Kim Trọng.
Khi cảm nhận 8 câu cuối của “Trao duyên”, ta phát hiện những dòng thơ này truyền tải tâm trạng đau khổ cùng cực của Kiều sau khi đưa ra quyết định Trao duyên. Nàng đã chia sẻ tâm tư của mình với em gái và nhìn lại cuộc đời, nhận ra sự đối lập đắng cay giữa quá khứ và hiện tại, gợi lên những cảm xúc xót xa trong lòng Kiều.
“Bây giờ trâm gãy gương tan
Kể làm sao xiết muôn vàn ái ân!”
Cảm nhận 8 câu cuối của bài “Trao duyên,” ta thấy Nguyễn Du đã khéo léo sử dụng hình ảnh “trâm gãy gương tan” để thể hiện nhận thức sâu sắc của Thúy Kiều về bi kịch hiện tại. Kiều cảm thấy bàng hoàng và chua xót so với những năm tháng hạnh phúc trong tình yêu đầu đời, giờ đây chỉ còn lại những đau đớn tủi phận khi nhận ra bao hẹn ước tươi đẹp đã trở thành hư vô.
Trâm và gương thường tượng trưng cho sắc đẹp và tuổi thanh xuân của người con gái, nhưng tất cả những gì Kiều quý trọng và ước mơ chỉ trong chốc lát đã tan biến. “Muôn vàn ái ân” không thể đong đếm trong ký ức mà Kiều nhắc đến về mối tình với Kim Trọng, tạo nên sự đối lập rõ rệt với những nỗi đau trước đó.
Khi cảm nhận 8 câu cuối của bài “Trao duyên,” ta không chỉ thấy đau khổ của Kiều mà còn đồng cảm với tương lai mờ mịt mà nàng phải đối diện. Nàng không thể trở lại những ngày thàn bình yên trong quá khứ, nhưng chỉ còn cách an ủi và động viên chính mình cùng người yêu để vượt qua những khó khăn trước mắt.
“Trăm nghìn gửi lạy tình quân
Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi!”
Nhìn vào những lời thú tội đó, Kiều mong rằng Trọng sẽ chấp nhận rằng tình duyên giữa họ chỉ là những kỷ niệm ngắn ngủi, dù đẹp đẽ biết bao. Cảm nhận 8 câu cuối của bài “Trao duyên,” ta cũng nhận thấy rằng, khi nhờ em gái giữ duyên bằng những lời tạc tình, Kiều đã thật thành khẩn khi kêu gọi em “ngồi lên” để cùng “lạy” đối diện với tình cảm dang dở. Bây giờ, Kiều lại một lần nữa thành khẩn tạ lỗi, gửi lời “lạy” đến một người quan trọng trong cuộc đời nàng, đó là Kim Trọng. Từng lời lẽ và hành động trong thơ đã làm hình ảnh Kiều trong trí tưởng tượng của Nguyễn Du trở nên sống động, mang trong lòng một người con gái mang nặng tình cảm và mối tình dang dở mà không cách nào cứu vãn.
Cảm nhận 8 câu cuối của bài “Trao duyên” trong hai câu thơ tiếp theo, Kiều thể hiện toàn bộ nỗi lòng đang đau đớn, choáng váng với thân phận của mình.
“Phận sao phận bạc như vôi
Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng”
Cảm nhận 8 câu cuối bài “Trao duyên,” ta cũng thấy Kiều tự ý thức rằng số phận của nàng giống như màu vôi bạc. Trước đây, khi sống êm đềm trong mái ấm gia đình, Kiều chưa từng tưởng tượng đến những khó khăn, đau đớn như ngày hôm nay. Thậm chí, dù tưởng tượng, Kiều cũng chưa thể biết những nỗi đau phũ phàng sẽ ập đến đời mình nhanh chóng như vậy, không kịp trải qua để ứng phó.
Vì vậy, Kiều đối diện với sự bàng hoàng và hoang mang tột độ. Nỗi đau càng tăng lên khi Kiều nhận ra tương lai trước mặt mờ mịt, tăm tối, không biết sẽ như thế nào. Cảm nhận 8 câu cuối bài “Trao duyên,” ta cũng thấy Kiều nhận thức rằng tương lai sắp tới giống như “nước chảy hoa trôi lỡ làng”. Những ngày sắp tới mờ mịt và có lẽ với Kiều, những gì còn lại sau những đau đớn đầu đời chỉ là những kỷ niệm thân thương, quý giá về gia đình và người yêu mà Kiều lưu lại trong trí tưởng tượng.
Cuối cùng, nỗi đau khổ và tuyệt vọng trong tiếng gọi người yêu ngập tràn trong tâm hồn nàng Kiều, xé lòng:
“Ôi Kim lang! Hỡi Kim lang!
Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”
Mỗi lời từ trong tiếng gọi người yêu của Kiều là một cơn đau xót, nỗi thương đau khắc sâu trong tâm hồn nàng. Những từ “ngắn ngủi”, “lỡ làng”, “thôi thôi”, “Kim lang”, “phận sao phận” tạo thành chuỗi cảm xúc đau thương, ồ ạt đổ lên như làn sóng quật ngã nàng không thể nào chống cự.
Tuy nhiên, dù có cố gắng đến đâu, nàng vẫn không thể che giấu đi những tổn thương đang gánh chịu. Và sự cố gắng cuối cùng của nàng chính là tiếng gọi Kim Trọng, sau đó nàng thú nhận lỗi và tự trách mình trong nỗi đau day dứt.
Khi cảm nhận 8 câu cuối bài “Trao duyên”, người đọc cảm nhận được tiếng kêu thốt lên hòa lẫn trong tiếng khóc thể hiện sự thương mình của Kiều và sự xót xa của nàng dành cho Kim Trọng. Trong mối quan hệ đổ vỡ của hai người, Kiều chấp nhận hoàn toàn trách nhiệm và lỗi lầm của mình, tự gán cho mình cái tội phụ bạc. Việc Kiều dám thú nhận như vậy cho thấy vẻ đẹp của một người con gái cao thượng trong tình yêu, dù bị hoàn cảnh xô đẩy và đánh mất hạnh phúc.
Khi cảm nhận 8 câu cuối bài “Trao duyên”, ta thấy Nguyễn Du đã vô cùng tinh tế khi vận dụng nghệ thuật miêu tả tâm lý nhân vật để làm nổi bật phẩm chất đáng trân trọng của Kiều. Nàng trở thành biểu tượng cho tình yêu cao thượng, nhân đạo, và sự hy sinh. Ngoài ra, Nguyễn Du cũng tài tình sử dụng độc thoại nội tâm để bộc lộ tâm tư và nỗi lòng của Kiều, tạo nên tác phẩm đầy cảm xúc.
Với những ý nghĩa về nội dung và giá trị nghệ thuật nói trên, đoạn trích “Trao duyên” nói chung và tám câu thơ cuối đoạn trích nói riêng đã thành công chuyển tải những thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm. Người đọc có thể cảm nhận và thấu hiểu nỗi lòng của Thúy Kiều, nhân vật đáng thương, đối mặt với số phận cay nghiệt. Nhưng Kiều vẫn tỏ ra cao thượng trong tình yêu và tự tôn trọng phẩm chất của mình. Từ đó, người đọc tìm thấy vẻ đẹp đáng quý trong tâm hồn Kiều, một người phụ nữ kiên cường và đáng ngưỡng mộ.
Xem thêm:
- Phân tích bài thơ Cảnh ngày hè của Nguyễn Trãi [Bài viết HAY NHẤT]
- Cảm nhận về bức tranh thiên nhiên Tây Tiến của Quang Dũng
- Phân tích bài thơ Cảm xúc mùa thu (Thu hứng) của Đỗ Phủ
Bài viết đã chia sẻ đến bạn bài phân tích 8 câu thơ cuối trong đoạn trích Trao duyên. Chúc bạn có được những thông tin hữu ích và hẹn gặp lại trong các bài viết tiếp theo nhé!
